Przyczyny, diagnoza i leczenie choroby Alzheimera

09.01.2022Anna Falska

Czy na swoich zleceniach często do czynienia mieliście z chorobą Alzheimera? Jeżeli tak, informacje w tym poście powinny okazać się dla Was przydatne. 

Choroba Alzheimera mimo, że jest przedmiotem wielu badań, ma przed lekarzami wiele tajemnic. Kluczowym elementem oceny diagnostycznej jest samo zgłoszenie objawów, a także informacje, które bliski członek rodziny lub przyjaciel może przekazać o objawach i ich wpływie na codzienne życie. Ponadto diagnoza choroby Alzheimera opiera się na testach przeprowadzonych przez lekarza w celu oceny pamięci i umiejętności myślenia.

Alzheimer przyczyny

Choroba Alzheimera jest spowodowana nieprawidłowym gromadzeniem się białek w komórkach mózgowych i wokół nich. Jedno z tych białek to amyloid, którego złogi tworzą blaszki wokół komórek mózgowych. Drugie białko nazywa się tau, którego złogi tworzą sploty. Chociaż nie wiadomo dokładnie, co powoduje rozpoczęcie tego procesu, naukowcy na obecnym poziomie wiedzy są jednomyślni: zaczyna się on na wiele lat przed pojawieniem się pierwszych objawów choroby.

Wraz z wpływem na komórki mózgowe zmniejsza się również liczba przekaźników chemicznych (zwanych neuroprzekaźnikami) zaangażowanych w wysyłanie wiadomości lub sygnałów między komórkami mózgowymi. Poziom jednego neuroprzekaźnika, acetylocholiny, jest szczególnie niski w mózgach osób z chorobą Alzheimera. Z biegiem czasu różne obszary mózgu kurczą się. Pierwsze dotknięte obszary chorobowe mózgu zwykle są odpowiedzialne za wspomnienia. W bardziej nietypowych postaciach choroby Alzheimera dotyczy to różnych obszarów mózgu. Chociaż nadal nie wiadomo, co wywołuje chorobę Alzheimera, znanych jest kilka czynników, które zwiększają ryzyko jej rozwoju. Wiek jest najważniejszym z nich. Prawdopodobieństwo zachorowania na chorobę Alzheimera podwaja się co 5 lat począwszy od 65 roku życia. Tylko 1 na 20 osób z tą chorobą ma mniej niż 65 lat.

Geny odziedziczone po rodzicach mogą przyczyniać się do zachorowania, chociaż rzeczywisty wzrost ryzyka jest niewielki. Jednak w kilku rodzinach choroba Alzheimera jest spowodowana dziedziczeniem pojedynczego genu, a ryzyko przeniesienia choroby jest znacznie wyższe. Jeśli u kilku członków rodziny zdiagnozowano demencję w ciągu pokoleń, a zwłaszcza w młodym wieku, można zasięgnąć porady genetycznej w celu uzyskania informacji i porady na temat szans zachorowania na chorobę Alzheimera w starszym wieku.

Osoby z zespołem Downa są bardziej narażone na rozwój choroby Alzheimera. Dzieje się tak, ponieważ wada genetyczna, która powoduje zespół Downa, może również powodować odkładanie się blaszek amyloidowych w mózgu. Badania pokazują, że kilka czynników związanych ze stylem życia i stanów związanych z chorobami układu krążenia może zwiększać ryzyko choroby Alzheimera. Obejmują one: palenie papierosów, otyłość, cukrzycę, wysokie ciśnienie krwi oraz podwyższony cholesterol.

Do jakiego lekarza z alzheimerem?

Z pierwszymi niepokojącymi objawami należy zgłosić się do lekarza rodzinnego. Ten może skierować pacjenta do lekarza specjalizującego się w diagnostyce i leczeniu choroby Alzheimera i innych rodzajów demencji np.: neurologa, który specjalizuje się w chorobach mózgu i układu nerwowego; lub psychiatry, który specjalisty w zaburzeniach wpływających na nastrój lub sposób pracy umysłu.

Diagnoza alzheimera - test na alzheimera

Aby zdiagnozować Alzheimera, lekarz w pierwszej kolejności przeanalizuje historię medyczną, leczenia i objawy, a dopiero później przeprowadzi kilka testów.

Podczas wizyty wstępnej oceniane są następujące parametry:

  • stopień upośledzenia pamięci,

  • zmiany osobowościowe,

  • problemy z myśleniem. 

Lekarz może poprosić pacjenta o udzielenie odpowiedzi na pytania lub wykonanie zadań związanych z umiejętnościami poznawczymi, takimi jak pamięć, abstrakcyjne myślenie, rozwiązywanie problemów, używanie języka i pokrewne umiejętności. Testowanie stanu psychicznego ma na celu sprawdzenie umiejętności myślenia (poznawczych) i pamięci. Lekarze wykorzystują wyniki tych testów do oceny stopnia upośledzenia funkcji poznawczych.

Ponadto mogą zlecić dodatkowe badania laboratoryjne, badania obrazowania mózgu lub wysłać pacjenta na badanie pamięci. Testy te mogą dostarczyć przydatnych informacji do ostatecznej diagnozy, w tym wykluczyć inne schorzenia (takie jak objawy udaru mózgu, choroba Parkinsona, depresja), które powodują podobne objawy.

Obrazowanie mózgu jest dokładnym badaniem mózgu, którego celem jest wykluczenie innych przyczyn choroby, rozróżnienie typu zwyrodnienia mózg, ustalenia stopnia demencji. Najczęściej używane technologie obrazowania mózgu to:

  • obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego (MRI). MRI wykorzystuje potężne fale radiowe i magnesy, aby stworzyć szczegółowy obraz mózgu.

  • tomografia komputerowa(CT). Skan CT wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie do uzyskania przekrojowych obrazów mózgu.

  • pozytonowa tomografia emisyjna (PET). Skan PET wykorzystuje substancję radioaktywną znaną jako znacznik do wykrywania substancji w organizmie. Istnieją różne rodzaje skanów PET. Najczęściej stosowanym skan z fluorodeoksyglukozą (FDG), który może zidentyfikować obszary mózgu ze zmniejszonym metabolizmem glukozy. Wzorzec zmiany metabolizmu pozwala rozróżnić różne typy zwyrodnieniowych chorób mózgu. Niedawno opracowano skany PET, które wykrywają skupiska białek amyloidowych (blaszki), które są związane z demencją Alzheimera, ale ten typ skanowania PET jest zwykle używany w warunkach badawczych.

Naukowcy pracują nad nowymi narzędziami diagnostycznymi, które mogą umożliwić wczesną diagnozę demencji Alzheimera, kiedy objawy są bardzo łagodne lub nawet przed ich pojawieniem się. Jednym z takich narzędzi jest skan PET, który może wykryć tau i inne typowe nieprawidłowe białka.

Naukowcy badają szereg markerów choroby i testów diagnostycznych, takich jak geny, białka związane z chorobą i procedury obrazowania, które mogą dokładnie i w wiarygodny sposób wskazać, czy pacjent ma chorobę Alzheimera i jak bardzo ona postępuje. Konieczne są jednak dalsze analizy dotyczące tych testów. 

Seria ocen klinicznych, badanie fizykalne i otoczenia (wiek i czas trwania postępujących objawów) często dostarczają lekarzom wystarczających informacji do postawienia diagnozy demencji Alzheimera. Jeśli jednak diagnoza nie jest jasna, może być konieczne wykonanie dodatkowych testów.

Alzheimer leczenie

Choroba Alzheimera jest złożona i jest mało prawdopodobne, aby jakikolwiek lek lub inna interwencja skutecznie ją wyleczyła. Obecne podejścia koncentrują się na pomocy ludziom w utrzymaniu sprawności umysłowej, radzeniu sobie z objawami behawioralnymi i spowolnieniu objawów choroby.

Większość leków działa najlepiej u osób we wczesnym lub środkowym stadium choroby Alzheimera. Na przykład mogą na jakiś czas spowolnić niektóre objawy, takie jak utrata pamięci. Ważne jest, aby zrozumieć, że żaden z tych leków nie zatrzymuje samej choroby. 

Leki zwane inhibitorami cholinoesterazy są przepisywane w łagodnej do umiarkowanej chorobie Alzheimera: rywastygmina i donepezil. Leki te mogą pomóc złagodzić objawy i pomóc kontrolować niektóre symptomy behawioralne. Naukowcy nie do końca rozumieją, jak inhibitory cholinoesterazy działają w leczeniu choroby Alzheimera, ale badania wskazują, że zapobiegają one rozkładowi acetylocholiny, substancji chemicznej w mózgu uważanej za istotną dla pamięci i myślenia.

W miarę postępu choroby mózg wytwarza coraz mniej neuroprzekaźnika, dlatego też inhibitory cholinoesterazy mogą ostatecznie stracić swoje działanie. Żadne opublikowane badanie nie porównuje bezpośrednio tych leków. Ponieważ działają one w podobny sposób, przejście z jednego z tych leków na inny prawdopodobnie nie przyniesie znacząco różnych rezultatów. Jednak pacjent z chorobą Alzheimera może lepiej reagować na jeden lek niż na inny.

Substancja memantyna, antagonista N-metylo D-asparaginianu (NMDA), jest przepisywana w leczeniu choroby Alzheimera o nasileniu od umiarkowanego do ciężkiego. Głównym efektem działania tego leku jest złagodzenie objawów, co może pozwolić niektórym osobom na utrzymanie pewnych codziennych funkcji nieco dłużej niż w przypadku braku farmakoterapii. Może pomóc osobie w późniejszych stadiach choroby utrzymać zdolność samodzielnego korzystania z łazienki przez kilka następnych miesięcy, z korzyścią zarówno dla osoby chorej, jak i dla jej opiekunów.

Lekarze zwykle rozpoczynają leczenie od małych dawek leku i stopniowo ją zwiększają w zależności od tego, jak dobrze pacjent toleruje lek. Istnieją dowody na to, że niektóre osoby mogą odnieść korzyści z wyższych dawek inhibitorów cholinoesterazy. Jednak im wyższa dawka, tym bardziej prawdopodobne jest wystąpienie działań niepożądanych.

Pacjenci powinni być monitorowani podczas rozpoczynania leczenia. Wszystkie te leki mogą powodować działania niepożądane, w tym nudności, wymioty, biegunkę i utratę apetytu. Wszelkie nietypowe objawy należy natychmiast zgłaszać lekarzowi. Podczas przyjmowania jakichkolwiek leków, w tym witamin i suplementów diety, należy postępować zgodnie z zaleceniami lekarza.

alzheimer

Anna Falska

Manager Działu Obsługi Klienta

09.01.2022

CERTYFIKATY
Projekt współfinansowany z EFRR w ramach RPO WSL 2014-2020.
Konsumencki Laur Zaufania
Orły Medycyny
Przyjazna rekrutacja
CZŁONKOSTWA
SAZ
SAO
Ogólnopolska Karta Seniora


Zaprojektowane i stworzone przez Codeverse 🚀